Денеска е Светскиот ден на животните. Со овој пост сакаме да ја подигнеме јавната свест за еколошката важност и неговата улога во животната средина на еден посебен вид, но и да придонесеме кон неговата заштита.
Грабливите птици се важни во еколошката рамнотежа, тие собираат и се хранат со мрши, ја контролираат популацијата на глодарите, но јадат и разни штетници кои се штетни за плодовите. Бувовите кои се хранат во земјоделските области обезбедуваат поволности за луѓето, така што убиваат голем број на мали глодари, кои инаку би можеле да ги јадат посевите во полето или во складиштата.
Амбарски був (Тyto Алба)
Амбарскиот був е специјализирана и многу прилагодена птица, спремна да одговори на нејзината еколошка улога – ловец на малите цицачи во услови на отворено живеалиште и слаба осветленост. Иако малите цицачи се користат за храна од страна на широк опсег на грабливки, вклучувајќи јастреб-глувчар, некои видови соколи, мачки, ласици и лисици (како и други бувови), ниту еден од овие не лови на ист начин како што тоа го прави амбарскиот був. Амбарскиот був има исклучително силен слух и вид, што го прави многу ефикасен ловец. Се вели дека амбарскиот був всушност може да го слушне срцето на глувчето во соба од 30 квадратни стапки (околу 10м2).
Амбарскиот був е птица на отворени села. Тие обично бараат храна со летање ниско над живеалишта со пасишта, со чести “интервали на лебдење” или седејќи сместени на некоја ограда или во дрвјата на рабовите на полињата. Амбарскиот був се наоѓа во отворени села, каде што има земјоделски површини, стари полиња или бавчи, но сепак повеќе сакаат да бидат во близина на пасишта, мочуришта и ливади. Пред Европското населување, живеалиштето на амбарскиот був веројатно се состоело од дабова савана во непосредна близина на прерија со висока трева.
Исхраната на амбарскиот був се состои главно од мали цицачи, со посебна предност за водените стаорци (Microtus spp.), ѓаволести глувчиња, кртови, млади стаорци, разни видови на глувци, а понекогаш и птици, или жаби и големи инсекти само ако е неопходно. Се проценува дека количината на внесената храна кај возрасните единки се движи од околу 50 до 150 g/ден, што е еквивалентно на 1-3 глувчиња дневно. Се проценува дека едно типично семејство на две возрасни и четири млади единки на амбарскиот був троши околу 1000 глодари во текот на 10-неделното хранење во годината кога младите се во гнездото.
Во секоја матична околина на амбарскиот був најверојатно има и други различни грабливки што јадат мали цицачи, но видовите меѓусебно немаат идентични исхрана или ист метод ловење. Иако постои добар дел од преклопување помеѓу видовите, има малку директна конкуренција затоа што еколошката улога на амбарскиот був е многу уникатна.
Бидете свесни дека …
Овие корисни птици, за жал, се особено подложни на истребување, делумно поради природниот еволутивна селекција, а делумно поради мешање на човекот. Бувовите се под закана и на други активности на луѓето. Тие се изложени на токсични хемикалии во шумарството и земјоделството, а тоа си зема данок кај некои видови бувови. Еден пример е труење со изложеност на инсектицид carbofuran, кој се користи за контрола на епидемијата од скакулци во земјоделските прерии.
Уште поважни се ефектите кои ги имаме како последица на губењето на живеалиштата на бувовите. Урбаниот, индустрискиот и развојот на земјоделството ги уништува живеалиште на повеќето видови на бувови и други автохтони видови, предизвикувајќи големи намалувања на нивната популација, па дури и нивно исчезнување од многу области.
Помош …
Ние сме среќни што во Македонија постои организација која се грижи за опстанокот на бувовите во природата, да ги заштитува нивните гнездилишта, нивните млади и нивните ловишта. Целта на организацијата Macedonian Owl Trust е да придонесе за зголемување на фондот на бувовите во нашата земја со организирање на разни акции за поставување на куќички за гнездење на бувови, воспоставување мониторинг на сите евидентирани гнездилишта, прихрана и грижа на младите бувчиња со цел да го напуштат гнездото во поголем број.
Ако и Вие сакате да помогнете, сега е вистинското време. Оваа организација е во подготовка за изградба на куќи за гнездење кои ќе бидат поставени на различни локации во животната средина и ќе помогнат во зачувување и зголемување на бројот на загрозените бувови. Вие можете да донирате дрвени материјали (штици, шпер-плоча или иверица) и алатки и да придонесете во овој процес. Повеќе информации можете да најдете на страницата на Macedonian Owl Trust.
ГРИНЕР 